Опубліковувач

Systemy Zabezpieczenia Społecznego


Adresy instytucji zagranicznych

Koordynacja Systemów Zabezpieczenia Społecznego

Osoby, które mieszkają i wykonują pracę w danym państwie korzystają z ochrony w zakresie zabezpieczenia społecznego na podstawie wewnętrznych przepisów tego państwa. Przepisy te regulują prawa i obowiązki tych osób w odniesieniu do obciążeń (składek) oraz korzyści (świadczeń) w ramach systemu zabezpieczenia społecznego państwa, w którym mieszkają. Kiedy osoby te wyjeżdżają za granicę, w celu wykonywania pracy zarobkowej lub zamieszkania, przepisy wewnętrzne nie wystarczają dla zapewnienia im takiej ochrony. Gwarancje ochrony osoby te mogą uzyskać dopiero dzięki aktom prawa międzynarodowego w zakresie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego.

Koordynacja systemów zabezpieczenia społecznego to regulacje prawne, które uzupełniają prawo wewnętrzne danego państwa, chroniąc osoby wykonujące pracę za granicą przed utratą ochrony w zakresie zabezpieczenia społecznego. Regulacje te - poprzez zapewnienie harmonijnego współistnienia systemów zabezpieczenia społecznego poszczególnych państw - służą ochronie interesów osób przemieszczających się w celu podejmowania zatrudnienia i posiadających okresy zatrudnienia przebyte na terytorium różnych państw.
W ramach Unii Europejskiej koordynację systemów zabezpieczenia społecznego zapewniają przepisy w randze rozporządzeń Rady i Parlamentu. Natomiast w stosunkach z innymi państwami - ratyfikowane umowy dwustronne o zabezpieczeniu społecznym. 

Wojewódzki Urząd Pracy w Lublinie pełni funkcję instytucji właściwej z zakresu koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego na wypadek bezrobocia.

Pozostałe informacje z zakresu koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego znajdziesz w innych instytucjach właściwych:
  • zasiłki rodzinne - ROPS
  • ubezpieczenia zdrowotne - NFZ
  • emerytury i renty - ZUS
Jeśli masz problem wynikający z niewłaściwego stosowania prawa wspólnotowego przez organy administracji publicznej zgłoś się do - SOLVIT

Świadczenia z tytułu bezrobocia po pracy w krajach Unii Europejskiej / EOG i Szwajcarii

Podstawa prawna 
W dniu 1 maja 2010 r. weszła w życie reforma sytemu koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego.
  • Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) Nr 883/2004 z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego (w szczególności rozdział VI - Zasiłki dla bezrobotnych)
  • Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) Nr 987/2009 z dnia 16 września 2009 r. dotyczące wykonania rozporządzenia (WE) Nr 883/2004 w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego (w szczególności rozdział V - Zasiłki dla bezrobotnych)
  • Ustawa o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (w szczególności rozdział 15)

Zasiłek dla bezrobotnych w Polsce z uwzględnieniem zatrudnienia, ubezpieczenia lub pracy na własny rachunek w krajach Unii Europejskiej / EOG i Szwajcarii
Pamiętaj: Jeżeli straciłeś pracę na terenie Unii Europejskiej masz możliwość uzyskania zasiłku dla bezrobotnych w państwie ostatniego zatrudnienia na warunkach obowiązujących i w wysokości zasiłku wypłacanego w tym państwie.
Jeżeli nie spełniłeś warunków do otrzymania zasiłku w kraju, w którym ostatnio pracowałeś i powróciłeś do Polski, prawo do zasiłku dla bezrobotnych z zaliczeniem okresów pracy z zagranicy będzie ustalane na podstawie polskiego ustawodawstwa w przypadku, gdy:
  • ostatni okres zatrudnienia, ubezpieczenia lub pracy na własny rachunek był spełniony na terenie Polski;
  • ostatni okres zatrudnienia, ubezpieczenia lub pracy na własny rachunek nie był spełniony w Polsce, ale według kryteriów określonych w art. 11 rozporządzenia 987/2009 - jesteś pracownikiem powracającym i podczas ostatniej pracy za granicą posiadałeś miejsce zamieszkania w Polsce (centrum interesów życiowych).
Starając się po przyznanie prawa do zasiłku w Polsce z uwzględnieniem okresu zatrudnienia, ubezpieczenia lub pracy na własny rachunek powinieneś:
  • Zarejestrować się jako osoba bezrobotna w powiatowym urzędzie pracy właściwym ze względu na miejsce zameldowania stałego lub czasowego.
  • Złożyć wniosek o ustalenie uprawnień do zasiłku z tytułu bezrobocia w związku z zatrudnieniem w innym kraju Unii Europejskiej wraz z załącznikami w Wojewódzkim Urzędzie Pracy w Lublinie.

Transfer zasiłku z krajów Unii Europejskiej do Polski / EOG i Szwajcarii
Korzystając z przysługującego Ci prawa transferu zasiłku, możesz przyjechać np. do Polski w celu poszukiwania pracy i pobierać świadczenia dla bezrobotnych przez okres 3 - 6 miesięcy w wysokości, jaka została ustalona za granicą (zasiłek będzie wypłacany bezpośrednio przez instytucje, która przyznała Ci prawo do zasiłku).
Przed przyjazdem do Polski
  • Po zakończonej pracy za granicą należy zarejestrować się we właściwej instytucji ds. bezrobocia i uzyskać prawo do zasiłku dla bezrobotnych.
  • Po co najmniej 4 tygodniach pozostawania w dyspozycji zagranicznej instytucji ds. bezrobocia, możesz wyjechać do Polski w celu poszukiwania pracy.
  • Odpowiednio wcześnie, w instytucji ds. bezrobocia, należy złożyć wniosek o wydanie dokumentu U2 w związku z zamiarem poszukiwania pracy w Polsce.
Po przyjeździe do Polski
  • Należy zgłosić się do powiatowego urzędu pracy, w ciągu 7 dni od daty opuszczenia terytorium państwa, w którym nabyłeś prawo do zasiłku dla bezrobotnych (do daty wskazanej na dokumencie U2) - celem uzyskania statusu osoby poszukującej pracy.
  • Dokument U2 należy przekazać do WUP w Lublinie wraz zaświadczeniem o zarejestrowaniu z powiatowego urzędu pracy.
  • Aby kontynuować pobieranie zasiłku za granicą musisz powrócić do kraju, w którym ustalono uprawnienia do zasiłku - najpóźniej w ostatnim dniu ważności dokumentu U2.

Pamiętaj: Jeżeli w celu ustalenia uprawnień do zasiłku dla bezrobotnych w którymś z w/w krajów, konieczne jest dodanie wcześniejszego okresu pracy w Polsce Wojewódzki Urząd Pracy w Lublinie potwierdzi polskie okresy zatrudnienia, ubezpieczenia lub prowadzenia działalności na własny rachunek na dokumencie U1.
Jeśli instytucja zagraniczna, która przyznała Ci prawo do zasiłku, nie wydaładokumentu U2 zgłoś ten fakt do Wojewódzkiego Urzędu Pracy w Lublinie.

Potwierdzenie okresów ubezpieczenia spełnionych na terenie Polski
Wojewódzki Urząd Pracy w Lublinie wyda na twój wniosek dokument U1potwierdzający okresy zatrudnienia, ubezpieczenia lub prowadzonej działalności na własny rachunek w celu przedłożenia go w zagranicznej instytucji właściwej do spraw bezrobocia o przyznanie zasiłku dla bezrobotnych. W takim przypadku należy złożyć (kserokopie dokumentów a oryginały do wglądu):
  • świadectwa pracy (w przypadku zatrudnienia w niepełnym wymiarze czasu pracy konieczne jest dostarczenie zaświadczenia od pracodawcy lub z ZUS o wysokości wynagrodzenia za pracę za każdy miesiąc),
  • decyzja o wykreśleniu z ewidencji działalności gospodarczej - jeśli była prowadzona działalność gospodarcza na terenie Polski;
  • zaświadczenie ZUS potwierdzające, że okresie prowadzenia działalności gospodarczej składki na Fundusz Pracy zostały opłacone od kwoty w wysokości, co najmniej minimalnego wynagrodzenia za pracę - jeśli dotyczy;
  • inne dokumenty potwierdzające okresy ubezpieczenia, za który opłacana była składka na Fundusz Pracy, np. umowy zlecenia wraz z zaświadczeniem od pracodawcy lub z ZUS o wysokości podstawy wymiaru składki na Fundusz Pracy;
  • dowód osobisty;
  • zaświadczenie wydane przez powiatowy urząd pracy z informacją o dokonanych rejestracjach jako osoba bezrobotna i pobieranych zasiłkach dla bezrobotnych.

Transfer zasiłku z Polski do krajów Unii Europejskiej / EOG i Szwajcarii

Osoba bezrobotna z prawem do zasiłku ma możliwość poszukiwania pracy w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej, korzystając jednocześnie z możliwości pobierania w tym kraju zasiłku dla bezrobotnych przez okres od 3 do maksymalnie 6 miesięcy.
Przed wyjazdem za granicę
  • Musisz pozostawać w dyspozycji powiatowego urzędu pracy właściwego ze względu na miejsce zamieszkania przez co najmniej 4 tygodnie przed dniem wyjazdu (4-tygodniowy okres pozostawania w dyspozycji służb zatrudnienia może zostać skrócony z powodu chęci towarzyszenia małżonkowi lub partnerowi, który podjął pracę w innym państwie).
  • Złożyć wniosek o wydanie dokumentu U2 w Wojewódzkim Urzędzie Pracy w Lublinie na 7 dni przed terminem zaplanowanego wyjazdu.
  • Do wniosku należy dołączyć zaświadczenie z powiatowego urzędu pracy potwierdzające m.in. datę rejestracji i okres na jaki przysługuje zasiłek.
  • Zgłosić się do Narodowego Funduszu Zdrowia celem uzyskania Europejskiej Karty Ubezpieczenia Zdrowotnego (EKUZ), która uprawnia do świadczeń zdrowotnych w kraju poszukiwania pracy.
  • Możesz skorzystać z prawa do transferu świadczeń więcej niż jeden raz pomiędzy dwoma okresami zatrudnienia (jednak łączny okres transferu nie może przekroczyć 3 miesięcy - lub 6 po przedłużeniu według uznania instytucji właściwej).
Po przyjeździe do kraju poszukiwania pracy
  • Należy zgłosić się do odpowiednich służb zatrudnienia w kraju poszukiwania pracy w ciągu 7 dni od daty wyjazdu z Polski celem rejestracji (do dnia wskazanego w dokumencie U2).
  • Po dokonaniu rejestracji będziesz podlegać lokalnym służbom zatrudnienia w kraju poszukiwania pracy i jesteś zobowiązany do informowania o każdej sytuacji powodującej zmianę twojego statusu.
  • Zasiłek dla bezrobotnych będzie wypłacany przez okres 3 miesięcy ( na twój wniosek okres zachowania prawa do zasiłku dla bezrobotnych w czasie poszukiwania pracy w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej może zostać przedłużony do 6 miesięcy) na wskazane przez ciebie konto.
  • Aby kontynuować zasiłek w Polsce musisz wrócić do kraju najpóźniej w ostatnim dniu ważności dokumentu U2, tj. w ostatnim dniu transferu.